کد مطلب:34285 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اعتقادات

ارتباط امام زمان(ع) با ذي طوي و رضوي چيست؟ و چرا اين دو مكان بالخصوص در دعا ذكر شده است؟

ارتباط آن حضرت با اين دو مكان مانند ارتباط ايشان با ساير اماكن مقدسه و متبركة ديگر است كه پرستش و عبادت خدا در آن اماكن فضيلت دارد، مثل مسجدالحرام و مسجد مدينه طيّبه و مشهد غروي حسيني و مسجد كوفه و سهله كه معلوم شده است حضرت در اين اماكن رفت و آمد دارند و اين دو مكان را نيز بواسطة اين دو خصوصيت در دعا نام مي‎برند زيرا چنانچه از بعضي اخبار استفاده مي‎شود، در غيبت صغري و كبري كوه رضوي نيز يكي از مقامات آن حضرت و از اماكني است كه گاهي آنجا تشريف مي‎بردند. (غيبت شيخ، ص 103 ـ بحاالانوار ج 22، ص 267 ـ مصابيح الانوار، ج 2، ص 345.)
و نكتة اين كه، اين دو مكان در اين دعا نام برده شده علاوه بر اينكه ممكن است اشاره به اشتباه كيسانيّه در تعيين مهدي باشد و اينكه آن موعودي كه همه در انتظار ظهور او با هم شريكند از عترت پيامبر و از اولاد علي و فاطمه و فرزند امامان و حجّتهاي الهي است ـ نكته‎اي ادبي است؛ زيرا در مقام ندبه و اظهار تأثر از بي‎اطلاعي از جا و مكان آن حضرت ذكر اين دو مكان مناسبتر و در قلوب نافذتر است تا اماكن ديگر، مانند خانة آن حضرت در سامرا يا مسجدالحرام يا مسجد پيامبر(ص) مثل اينكه محبوب سفر كرده‎اي را اگر بخواهيم ياد كنيم و از سوزش آتش هجران و فراق او بناليم و از بي‎خبري از حال و جا و مكان و آسايشگاهش اظهار نگراني كنيم، سراغ آن مسافر عزيز را در كوه و بيابان و دريا و هوا مي‎گيريم نمي‎گوئيم «نمي‎دانيم اكنون در كجائي، به منزل رسيده‎اي، يا در بستر خواب آرميده‎اي يا در اطاق كنار جويبار و سبزه نشسته‎اي؟» زيرا اين مضمون‎ها ندبه را تسكين مي‎دهد بلكه مناسب اين است كه بگوئيم «نمي‎دانيم اكنون در كجايي، در حال حركتي يا در بيابان و در كوه و دور از آبادي ناراحت و تنها هستي؟» بر حسب بلاغت و تكلّم به مقتضاي حال، بايد اينگونه جمله‎ها، در حال ندبه آورده شود و ذوق سليم و طبع مستقيم و مأنوس با ادب اين نكات را درك مي‎كنند و ممكن است كه ذكر اماكني مثل رضوي و ذي طوي براي اشاره به اين باشد كه همة مكان‎هاي مقدس، حتي ذي طوي و رضوي هم كه مورد نظر كيسانيّه بوده، تحت تصرف امام و آمد و شد آن حضرت هستند. و احتمال ديگري نيز بعد از اين سه احتمال هست و آن اين است كه مراد از ذي طوي چنانچه از «اخبار مكّه المشرفة» هم نقل شده خود مكة معظمه ومراد از رضوي مدينة طيّبه است. به هر حال، ذكر اين دو مكان در مثل اين دعا به رعايت اين‎گونه نكات ادبي يا معنايي است و به هيچ وجه متن آن را سست نمي‎سازد.

---

امامت و مهدويت ج 1- فروغ ولايت در دعاي ندبه
آيةالله لطف الله صافي گلپايگاني